Kościół parafialny w Drelowie
Kościół parafialny w Drelowie pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (świadek męczeństwa 13-tu unitów 17 stycznia 1874 roku),
Kaplica św. Onufrego w lasku „Horodek”
To cudowne miejsce z kościołem pod wezwaniem św. Onufrego położone jest na terenie lasku na łąkach. Miejscowość Hordek zajmuje ok. 70 ha, leży na północnym wschodzie od Drelowa będącego obecnie siedzibą gminy i parafii. Do tego świętego miejsca prowadzą tylko dwie drogi z Pereszczówki i Drelowa.
O tym miejscu niewiele wiemy do roku 1896. Historia sięga roku 1410 kiedy odbywała się słynna bitwa pod Grunwaldem. Wówczas uczestniczyła w niej chorągiew smoleńska i chorągiew z Brześcia Litewskiego. Mimo, że chorągiew nie odegrała nadzwyczajnej roli, była zdziesiątkowana to jednak król Władysław Jagiełło i wielki książę litewski – Witold zaczęli wynagradzać rycerzom. Wówczas młody podchorąży z Brześcia Radziwiłł otrzymał najwyższy tytuł – książę i ogromne pałacie niedostępnych gruntów, łąk i lasów w okolicy Horodka.
Jego syn założył w roku 1481 osadę Białę Radziwiłłowską i wzniósł zamek. Założył również smolarnię w Zahajkach i Żerocinie a ok. 1520 r. małą osadę drwali. Nazywa ją Drewno, dzisiejszy Drelów. Około roku 1540 osiedlają się cztery rodziny w głębi lasów i miejscowość nazywa się Poprzeczna, dzisiejsza Pereszczówka.
Ulubionym miejscem polowań Radziwiłłów były okolice Horodka i Poprzecznej. Nadali oni jej dużo przywilejów m. in. zwiększyli dostęp do lasów, możliwość polowań, nieograniczoną ilość braci, również nadali „pismo – tabela”.
Rok objawień św. Onufrego nie jest znany. Ich historia zaczęła się pewną wiosną, kiedy uciekła gospodarzowi klacz ze źrebięciem. Wtedy to udaje się on do gęstego lasu, w którym było słychać tylko wycie wilków. Gospodarz zabłądził i doszedł do miejsca położonego na wzgórzu – Horod (dzisiejszy Horodek).
Usiadłszy pod starym dębem zaczął się rzetelnie modlić. Nagle przyszła ulewa, grzmoty. Zmęczony, zmartwiony nie wiedział jak wrócić do domu. Spostrzegł staruszka prowadzącego klacz ze źrebięciem. Przedstawił się mu, że jest tym Onufrym, pokazał drogę i poprosił aby w tym miejscu postawić krzyż. Gospodarz tego nie uczynił od razu tylko wtedy gdy zachorowała mu żona.
Miejsce zaczęło być znane, przybywali ludzie z sąsiednich wsi, modlili się i doznawali łask. Drewnianą kapliczkę wystawiła zamożna kobieta, prawdopodobnie z rodu Sapiechów. Postawiono również kilka krzyży. Odpusty odbywały się 25 czerwca ku czci prawosławnego Onufrego, a na nich różnorodny handel, nawet prosiętami.
Las w Horodku był bardzo stary. Ta święta ziemia w owym czasie należała do rodziny hrabich Potockich z Międzyrzeca Podlaskiego. W okolicy powstawały nowe wioski i folwarki. W odległości 7 km znajdowała się gmina Zahajki. Do Zahajek należały: Horodek, Drelów i Kwasówka.
Sąsiednia gmina Żerocin znajdowała się w odległości 4 km od miejsca świętego. 25 czerwca 1896 roku spaliła się drewniana kaplica. Kościół został odbudowany w latach 1900 – 1906 w stylu cerkwi ze skośną krzyżownicą na dole.
W 1905 wydarzył się wielki pożar w Pereszczówce. Spowodowało to opóźnienie budowy kościoła. Po I wojnie światowej powstała parafia w Drelowie. Budowę kończył ks. Karol Wajszczuk. Ks. bp Przeździecki sprowadził zakonnika rodem Liskowa koło Kalisza – Millera, który zamieszkał w zakrystii kościoła w Horodku.
Główny ołtarz wykonał stolarz z Szachów. W 1930 r. specjaliści z Siedlec oberżnęli skośną krzyżownicę. Po niedługim czasie uderzył piorun, skrzywił krzyż i rozdarł kopułę. Po roku krzyż opadł.
Odpusty zaczęły się odbywać 12 czerwca w dzień św. Onufrego.
W 1938 pustelnik Miller wzniósł grotę z kamieni. W 1940 roku ksiądz Wajszczuk został aresztowany przez hitlerowców, a dwa lata później zginął. Od dłuższego czasu istniały spory między wyznawcami. Decyzją sądu w Radzyniu Podlaskim w 1940 r. katolicy otrzymali Horodek, a prawosławni Drelów. W czasie okupacji proboszczem w Horodku był ksiądz Gliszczyński.
W czasie II wojny światowej w Horodku odbywały się Msze święte. W 1947 r. za inicjatywą ks. Kota zrobiono krzyż w kościele.
W 1962 r. w dzień św. Onufrego piorun uderzył w tenże krzyż, ale nic nie uszkodził. W miejscowości Horodek jest więcej opadów niż w okolicy, również więcej bije piorunów gdyż ziemia jest silnie namagnesowana.
Z inicjatywy ks. Charytona w pierwszej połowie lat 80 – tych przerobiony został dach na kościele w Horodku i wymieniono ołtarz.
Kościół parafialny w Szóstce
Kościół parafialny w Szóstce pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny,
Kościół parafialny w Witorożu
Kościół parafialny w Witorożu pod wezwaniem św. Michała zbudowany z drewna modrzewiowego – zabytek klasy „0”,
Pomnik żołnierzy BCH
Pomnik żołnierzy BCH, pomordowanych w latach 1939-1945, zlokalizowany w Drelowie,
Pomnik pomordowanych peowiaków w Łózkach
pomnik pomordowanych peowiaków w Łózkach
Kopiec poświęcony pobytowi Józefa Piłsudskiego w Żerocinie
Pierwsza Brygada Legionów J. Piłsudskiego maszerowała drogami wiodącymi przez podlaskie miejscowości tj. Żakowolę – Kąkolewnicę – Szóstkę – Żerocin – Sycynę. W celu złożenie hołdu Marszałkowi Piłsudskiemu i utrwalenie pobytu w Żerocinie w roku 1915 – Pierwszej Brygady – zostało rozpoczęte sypanie pamiątkowego kopca.
Na usypanie kopca potrzeba było około 7000 m3 ziemi. Ziemia na usypanie kopca; o wymiarach 18 x 18 m i wysokości 7 m, otoczonego fosą 1 x 0,5 m głębokości; pochodziła z kopanego w owym czasie kanału drelowskiego – Dziegciarki.
Mieszkańcy poszczególnych wsi zwozili wozami konnymi na żelaznych kołach -„żeleźniakami”, ziemię na ten kopiec.
Po usypaniu kopca zasiano na nim trawę, wokół umocniono kamieniem, na górę prowadziły schodki do pamiątkowego kamienia z napisem – „Pierwszemu Dla upamiętnienia pobytu I Brygady w Żerocinie w dniach 15 i 16.VIII.1915 r. Ludność gminy Żerocin”.
Kopiec dookoła ogrodzono w każdym rogu zasadzono świerki przy pamiątkowym kamieniu zrobiono dwie rabaty kwiatowe.
Uroczystość odsłonięcia kopca w dniu 15 sierpnia 1936 roku zgromadziła przedstawicieli wojska, władz powiatowych i wojewódzkich oraz duchownych z przedstawicielem biskupa siedleckiego.
Kopiec w latach pięćdziesiątych zniszczono, ziemię rozwieziono na drogi, pamiątkowy kamień ocaliło przed zniszczeniem kilku mieszkańców wsi aby po wybudowaniu kaplicy murowanej z salą katechetyczną przez ks. Bronisława Charytona (w latach 1985-1988) przy dużej pomocy mieszkańców Żerocina – ustawić na placu przed kaplicą. Jest to jedyna pamiątka przypominająca ówczesne czasy na terenie gminy.
W 1993 r. powstał Komitet – który postawił sobie cel, aby zgromadzić wszystkie pamiątki po byłym kopcu. Zaczęto gromadzić ziemię na przyszły kopiec na łące u zbiegu dróg Szachy – Żerocin, Zahajki – Żerocin – Witoroż.
Wiosną 1999 roku Społeczny Komitet Odbudowy Kopca Piłsudskiego w Żerocinie wspólnie z Samorządem Wiejskim wsi Żerocin wystąpił do Nadleśniczego w Międzyrzecu Podl. z prośbą o wyrażenie zgody na budowę repliki pomnika Kopca Piłsudskiego na działce stanowiącej własność Skarbu Państwa – Nadleśnictwa Międzyrzec – niegdyś użytkowanej przez żonę ś.p. Józefa Jędrzejewicza – leśniczego z Żerocina.
W dniu 30 czerwca 1999 r. 30 czerwca 1999 r. Rada Gminy w Drelowie wyraziła zgodę na wzniesienie pomnika – kopca Józefa Piłsudskiego w Żerocinie.
Wiosną 2000 r. Przewodniczący Zarządu Gminy Drelów wystąpił do Nadleśnictwa Międzyrzec Podlaski z prośbą o użyczenie terenu pod budowę repliki kopca o wymiarach: średnica 5 m, wysokość 3 m,. Przesłano dwie wersje lokalizacji, podtrzymując lokalizację zaproponowaną przez Komitet Odbudowy Kopca.
Nadleśnictwo Międzyrzec Podlaski wyraziło zgodę na użyczenie terenu na budowę repliki Kopca Piłsudskiego na wyżej wymienionym terenie. W związku z powyższym przeniesiono lokalizację repliki kopca z jego historycznej lokalizacji sprzed wojny do centrum wsi obok budynku po byłej kasie SOP – obecnie filia biblioteki gminnej z Drelowa, na wprost szkoły podstawowej.
Na początku czerwca b.r. pracownicy Urzędu Gminy, wykonali fundament pod replikę kopca. Zostały ułożone głazy kamienne na powyższym fundamencie. Wokół kopca został ułożony plac z kostki chodnikowej. ponadto została umieszczone tablica z granitu, oraz zamontowany krzyż Virtuti Militari z mosiądzu, z napisem „Pierwszemu Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu Dal upamiętnienia pobytu I Brygady w Żerocinie w dniach 15 i 16 VIII 1915 r. Ludność gminy Żerocin Odbudowano w 85-rocznicę: Zarząd Gminy Drelów i Społeczeństwo wsi Żerocin 15 sierpnia 2000 r.”
